MAAŞI ÖDENMEYEN VEYA MAAŞI GEÇ ÖDENEN İŞÇİNİN HAKLARI
Emeğin Kutsallığına Yapılan İhanet: Maaşsız veya Maaşı Geç Yatırılan İşçinin Çığlığı
Çalışmak, insan onurunun en temel yapı taşlarından biridir. Alın teriyle kazanılan ücret, sadece bir geçim kaynağı değil, aynı zamanda emeğin ve saygının da bir sembolüdür. Ancak, bazı karanlık durumlarda, bu kutsal bağ koparılır ve işçi, emeğinin karşılığını alamaz hale gelir. İşte o zaman, işçinin hakları bir kalkan gibi yükselir ve adaletin sesi yankılanır.
Ücretin Zamanında Ödenmesi: Bir Lütuf Değil, Bir Hak
İş Kanunu'nun bize fısıldadığı gibi, ücret en geç ayda bir ödenmelidir. Bu, işverenin lütfu değil, işçinin en doğal hakkıdır. Ödeme günü, iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile belirlenir ve bu belirlenen güne riayet etmek, işverenin en temel sorumluluğudur. Ücret, işyerinde elden veya banka aracılığıyla ödenebilir. Ancak, hangi yöntem seçilirse seçilsin, önemli olan, ücretin zamanında ve eksiksiz olarak ödenmesidir.
Maaşın Ödenmemesi veya Geç Ödenmesi Durumunda İşçinin Hakları:
1. İş Görme Borcundan Kaçınma Hakkı: Sessiz Bir Direniş:
Ücreti ödeme gününden itibaren 20 gün içinde ödenmeyen işçi, sessiz bir direnişle iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir. Bu, bir grev değil, bir haktır. İşveren, bu nedenle işçiyi çalışmaktan alıkoyamaz ve yerine başka birini alamaz.
2. İş Sözleşmesini Haklı Nedenle Feshetme Hakkı: Bir Onur Meselesi:
İşçi, ücretinin ödenmemesi veya geç ödenmesi nedeniyle iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir. Bu, bir onur meselesidir. İşçi, emeğinin karşılığını alamadığı bir yerde çalışmaya zorlanamaz. Bu durumda, işçi kıdem tazminatına hak kazanır ve başı dik bir şekilde ayrılır.
3. Yasal Faiz Hakkı: Gecikmenin Bedeli:
Gününde ödenmeyen ücretler için mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanır. Bu, gecikmenin bir bedeli olduğunu ve işverenin bu bedeli ödemek zorunda olduğunu gösterir.
4. Dava Açma Hakkı:
İşçi, ödenmeyen veya eksik ödenen ücretleri için işverene karşı dava açabilir. Bu, adaletin kapısını aralamaktır. İşçi, hakkını sonuna kadar arayabilir. Dava açmadan önce arabuluculuğa başvurmak zorunludur.
5. İşçi Alacakları: Emeğin Karşılığı:
Kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai ücretleri, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri, yıllık izin ücretleri... Bunlar, işçinin emeğinin karşılığıdır ve eksiksiz olarak ödenmelidir.
Önemli Hususlar:
* İşçi, haklarını aramak için öncelikle işverenle iletişime geçmelidir.
* Anlaşma sağlanamazsa, işçi arabulucuya başvurmalıdır.
* Arabuluculukta da anlaşma sağlanamazsa, işçi iş mahkemesine dava açabilir.
* İşçi alacaklarında zaman aşımı süresi 5 yıldır.
Sonuç:
Maaşın ödenmemesi veya geç ödenmesi, işçiler için büyük bir haksızlıktır. Ancak, işçiler sahip oldukları hakları bilerek ve kullanarak bu haksızlığın üstesinden gelebilirler. Unutmayın, emek kutsaldır.
Av. Tarık Bölük
0 Yorum